Mezőkövesd
to prawie dwudziestotysięczne miasteczko położone w województwie
Borsod-Abauj-Zemplen, na trasie pomiędzy Miskolc a Budapeszt (droga nr 3). Pisma
archeologiczne wskazują na istnienie miasta już ok.roku 1275. W roku 1464
Hunyadi Matyas nadał mu prawa miejskie, pieczęć i herb. Jednak pózniejsza
okupacja turecka miała wpływ na los miasta. Utraciło ono swoje przywileje,
ludność się "rozjechała" i po upadku rządów tureckich pozostało tylko 22 stałych
mieszkańców. Na szczęście wytrwała ludność stosunkowo szybko się ocknęła i w
XVIII wieku zliczono 200 rodzin zaś w 1848 mieszkało w Mezokovesd 7823
katolików.
27
stycznia 1887 roku zwany jest dniem żałobnym ponieważ miasto utraciło prawa
miejskie i ogłoszono je osadą gminną. W duszy społeczności Mezokovesd nadal
pozostał miastem i faktycznie stał się nim ponownie w 1973 roku.
Mieszkańców
Mezokovesd oraz sąsiednich wsi Tard i Szentistvan zwie się ludem "matyo". Do dni
dzisiejszych lud ten stanowi odrębną od okolicznych protstanckich wsi katolicką
enklawę. Charakterystyczne dla nich przepiękne, kolorowe stroje ludowe i ludowa
sztuka ludowa znane są w całym kraju. Stąd wywodzi się słynny styl hafciarski
(motyw róży matyo), który użwano początkowo do dekorowania brzegów
prześcieradeł, ograniczając się jedynie do koloru niebieskiego i czerwonego.
Pózniej kolorystykę poszerzono, zaczęto wyszywać obok wzorów kwiatów także
postaci ptaków, rozpoczęto w ten sposób upiększać również stroje. Szczególnie
bogato ozdabiano stroje ślubne, które obecnie możemy podziwiać w Matyó Muzeum.
Sztuka
matyó to nie tylko słynne hafty lecz też bardzo ozdobny wystrój domów: malowane
meble, zawieszane na ścianach gliniane talerze z motywami kwiatów, wysoko
zaściełane łóżka pościelą upiększoną wzorami matyo.Najsłynniejszą ambasadorką
folkloru matyo była Kisjanko Bori, którą zwano "pisarką stu róż". Do ostatnich
dni życia rysowała wymyślne wzory kwiatów, które następnie wyszywała.
"Miałam piękne życie, gdyż
żyłam pośród kwiatów" zwykła mawiać i z pewnościa
odwiedzjący
Mezokovesd goście podzielą jej fascynację stylem matyo.
|